|Ter overdenking
|Ter overdenking
Ter Overdenking
Lucas 19:1-10
Zacheüs
We hadden ons al eens eerder afgevraagd wat voor een kastje het is. Een ding was wél duidelijk: het was in ieder geval geen nestkastje voor vogels. Maar wat dan wel? Ik vroeg het aan een collega, die veel verstand heeft van de natuur en vogels. Zij vertelde dat het om een vleermuizenkast gaat. Je schijnt deze kasten te herkennen aan een vrij platte invliegopening van onder.
Rond ons huis in Friesland vlogen ze ook ’s avonds rond. Je zag ze vooral in de zomer als het begon te schemeren. Aan de ene kant hebben ze geen goed imago. Niet voor niets staan ze symbool voor spookhuizen en komen ze veel voor in griezelverhalen. Ze zijn pijlsnel en wendbaar. Het viel ons toen ook op dat we minder last hadden van vliegen. Het zijn goede natuurlijke insectenbestrijders.
Onlangs was er een nieuwsberichtje over vleermuizen. Door onze duurzamere huizen wordt de vleermuis juist dakloos. Door het verduurzamen van huizen verliezen vleermuizen massaal hun verblijfplaatsen. Ik had er eerlijk gezegd zo nog niet over nagedacht. Die kleine kieren en spouwmuren die wij gezien de hoge energieprijzen graag dicht hebben hebben voor vleermuizen dus een functie. En een vleermuizenkast is dan een alternatief.
Ook al zie je ze niet vaak, omdat ze óf zich schuilhouden óf pas als het gaat schemeren actief worden, ze zijn er wél. Zelfs in Gorinchem. Ze mogen er zijn, ja ze zijn zelfs nuttig.
Aan deze dieren moest ik denken bij Zacheüs. Hij werd met de nek aangekeken. De mensen zagen hem als onderkruipsel die de boom in kon. En dat laatste was eigenlijk nog niet eens zo’n gek idee om de Here Jezus te kunnen zien. Zo zat hij verscholen tussen de bladeren van een wilde vijgenboom.
Hij zat er, maar je moest er moeite voor doen om hem te zien. En eigenlijk… een ‘griezel’. Het is omdat de Here Jezus omhoogkijkt, anders was Zacheüs onopgemerkt gebleven. En wat helemaal de wereld ‘op zijn kop’ is: de Here Jezus zegt tegen hem dat hij naar beneden moet komen, omdat Hij in zijn huis moet verblijven. Nee, niet bij het vrome volk, maar uitgerekend bij een zondaar die verantwoordelijk is voor het innen van geld voor de Romeinse bezetter.
Het wonderlijke is dat Zacheüs gehoor geeft aan Jezus’ oproep. Zowel letterlijk als figuurlijk komt hij met zijn beide benen weer op de grond te staan. Hij bekeert zich en gaat zijn leven radicaal over een andere boeg gooien. Niet alleen met mooie woorden, maar ook metterdaad. Wie had dat ooit kunnen bedenken?!
Om terug te komen op de vleermuizenkast. Vleermuizen hebben niet eens grote gaten nodig om binnen te kunnen komen. Maar als alles potdicht is, dan is er helemaal geen ruimte om binnen te komen.
Ik moet daarbij ook aan de kerk denken. Het is zeker goed om een traditie te hebben en de kerkelijke orde te bewaren. Maar, zo vraag ik mij af, hebben ‘wij’ niet in de loop van de tijd de kerk zo verduurzaamd dat er weinig tot geen ruimte meer is voor ‘de ‘vleermuizen’ in de samenleving om binnen te komen. Dat betekent niet dat we alle deuren open moeten gooien. Een vleermuis heeft ook maar een kleine opening nodig, maar wél ‘een’ opening en een hangplek.
In Gorinchem is de Grote Kerk wekelijks op maandagmorgen open. Wie er behoefte aan heeft kan zo vanaf de markt de kerk binnenlopen voor een kop koffie of een praatje. En het zijn echt niet alleen trouwe kerkgangers die dan komen. Ook mensen die je op zondag nooit in de kerk ziet. Ze zijn welkom en voelen zich welkom.
Nu is de kerkelijke gemeente in Gorinchem aanzienlijk groter dan in Kortenhoef. Maar laten we ook als kleine gemeente een opening bieden en een hangplek voor wie daar behoefte aan heeft. “Want de Zoon des mensen is gekomen om te zoeken en zalig te maken wat verloren is.”
Niemand had het ooit verwacht, maar uitgerekend Zacheüs kwam tot een radicale bekering. En het kwam ook nog eens de gemeenschap ten goede. Vleermuizen: het zijn griezels om te zien, maar in feite goede natuurlijke insectenbestrijders.
Ds. Martin Schinkelshoek
|